سهشنبه چهارم مهرماه 1391
بسیاری از اصطلاحاتی که در محاورات عمومی کاربرد دارد، ریشه در زبان یونانی دارد. برای من دانستن ریشه این اصطلاحات جالب بود. شاید برای شما هم جالب باشد. این متن ترجمه آزادی است از مطلبی تحت همین عنوان که از اینجا گرفته شده است.

در کنار زبان لاتین، زبان یونانی احتمالا بیشترین تاثیر را در زبانهای دیگر دنیا داشته است. خیلی از کلمات انگلیسی مستقیما از زبان یونانی گرفته شدهاند و باید ریشه و معنی آنها را بدانیم.
1- Acme اوج، قله
بالاترین نقطه ساختمان. قله یا بالاترین نقطه هرچیزی. مثال: رم در سال 117 ق.م با حکومت تروجان به اوج قدرت رسید.
“اوج طراحی و ساخت رآکتور غیرفعال که دارای امنیت کامل است، در افریقای جنوبی مشاهده شده است. مردم آن منطقه با رآکتورهایی مواجهند که دهها سال است به آن رآکتورهای با بستر سنگریزه میگویند. (اکونومیست)”
2- Acropolis قلعه، دژ
Acro به معنی لبه یا منتهیالیه و Polis به مفهوم شهر است. در نتیجه Acropolis به شهرهایی اشاره می کند که با هدف امنیتی ساخته شدهاند. کلمه آکروپولیس معمولا به همراه نام آتن پایتخت یونان میآید. این کلمه همچنین میتواند به هر نوع دژ و قلعهای اطلاق شود. مانند رم و بیتالمقدس.
” مشعل بازی های المپیک پکن در میان تدابیر شدید امنیتی و تظاهرات گروههای مخالف به قلعه باستانی آتن رسید. (نیویورک تایمز) “
3- Agora انجمن، محفل
آگورا محل داد و ستد عمومی بوده است که در اکثر شهرهای یونان قدیم وجود داشته است. امروز این اصطلاح برای بیان هر نوع مجمع یا گروههای آزاد استفاده میشود.
“صرف نظر از اندازه، جنبه مشخصه هر مجموعهای، عمومی بودن آن است. فضایی باز که مانند یک گورستان به نظر میرسد و ممکن است محل داد وستد باشد. این امر مورد تردید باستانشناسان است. محلی برای تجمعات سیاسی همانند اگورا در یک شهر قدیمی یونان قدیم که هم محل داد و ستد بوده و هم قوه مقننه (اکونومیست)”
4-Anathema مورد لعن و نفرین
این کلمه از نظر دستوری اسم است و به معنی لعنت یا تکفیر رسمی است. این واژه رامیتوان در مورد کسی یا چیزی که مورد خشم قرار گرفته، به کار برد.معنای اصلی یونانی این واژه، “چیزی که به خدایان پیشنهاد شده” میباشد.
مثال: “بعضی از متفکران چنین استدلال میکنند که در ضمن همکاری در تهیه یک دائرهالمعارف آنلاین، کارهای اصلی هنر و دانش هردو منفور واقع میشود زیرا هردو اینها به دیدگاه و بیان تالیفی نیاز دارند.(یو اس ای تودی)”
5- Anemia کمخونی
آنمی یا کمخونی به شرایطی اطلاق میشود که در آن گلبولهای قرمز خون (هموگلوبینها) از نظر کمی یا کیفی کارآمدی مطلوب خود را ندارند. اما در طول سالیان، این اصطلاح در سایر متون نیز وارد شده است و به هرنوع ناکارآمدی در هسته سیستم یا سازمان اطلاق میگردد.
“به نوشته دالاس مورنینگ نیوز، ریچارد فیشر فرماندار ایالت دالاس -تنها مخالف بحث نگهداشتن رشد دو درصدی سرمایه ایالت- به مردم گفت: دوره تحمل آنمی فرارسیده و اینکه در نیمه دوم امسال ما از رشد صفر خواهیم گذشت. هفته گذشته فیشر درخواست نرخهای بالاتری را داشت که پنجمین مخالفت مستقیم سیاست انقباضی او بود. (وال استریت ژورنال)”
6- Ethos عادات و رسوم
در ترجمه تحتاللفظی از زبان یونانی، Ethos به معنی مکانی است که به آن عادت شده است. این اصطلاح همچنین به معنی تمایل یا ویژگی شخصیتی یک فرد، یک فرهنگ یا یک حرکت نیز میباشد. مترادف ان اصطلاحات “طرز فکر” و “اهمیتگذاری” است.
7- Dogma دگم, عقیده تعصبآمیز
دگم به باورها و مجموعه اصولی که به وسیله یک مذهب، ایدئولوژی یاهرسازمانی بنا نهاده شده است، اطلاق میشود. دگم آمرانه و غیرقابل اعتراض میباشد. بنابراین به جز مفاهیم مذهبی، این اصطلاح به نگرش منفی تمایل دارد. باید توجه داشت که جمع کلمه Dogma کلمات Dogmata یا Dogmas میباشد.
8- Eureka یافتم
این اصطلاح در هنگام شادی یک کشف بزرگ باصدای بلند برزبان آورده میشود و میتوان آن را به “من آن را یافتم” ترجمه کرد.اصطلاح اوریکا به ریاضیدان معروف یونانی ارشمیدس نسبت داده میشود. هنگامی که وی استحمام میکرد، ناگهان متوجه شد که مقدار آب جابجا شده باید با حجم بخشی از بدن وی که در آب فرو رفته، برابر باشد (قانون ارشمیدس). او به قدری از این کشف خود هیجانزده شد که از خزینه حمام خود بیرون آمده ودرحالی که در طول خیابان سیراکوس میدوید، فریاد میزد: اوریکا، اوریکا!
9- Genesis پیدایش
به معنی آغاز یا تولد است.مترادف های زیادی برای این کلمه وجود دارد، مانند آغاز، شروع، بهار،طلوع و مبدأ. این کلمه همچنین نام اولین کتاب از کتاب مقدس است.
10- Phobia نفرت، انزجار
بسیاری از مردم به غلط فکر میکنند که فوبیا نوعی ترس است. ولی درحقیقت معنی این کلمه فراتر از ترس است. فوبیا به معنی ترس نامعقول و اغراقآمیز از چیزی است. این ترس میتواند با فعالیتهای مشخص، موقعیتها، اشیاء یا افراد مرتبط باشد.
11- Plethora افراط، ازدیاد
هرگاه شما بیش از حد نیاز یا تناسب کاری را انجام دهید، مرتکب افراط شدهاید. افراط نمایانگر فراوانی بیش از حد یا ناخواسته است.
12- Kudos تجلیل، ستایش
Kudos به معنی شهرت وافتخار بوده و نتیجه یم فعالیت یا موفقیت مهم میباشد.نکته جالب توجه اینکه در زبان یونانی و انگلیسی بینالمللی بریتانیایی Kudos یک اسم مفرد است ولی در زبان انگلیسی آمریکایی این کلمه به صورت جمع استفاده میشود.
دیدگاههای اخیر